چرا آمریکا از پایان تحریم‌های تسلیحاتی ایران واهمه دارد؟

پایگاه رهنما :

ا نزدیک شدن به موعد پایان تحریم تسلیحاتی ایران در سال آینده میلادی هیاهوی سیاسی و رسانه‌ای مقامات آمریکایی نیز شدت یافته است به صورتی که برایان هوک نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا در امور ایران روز جمعه به شورای امنیت سازمان ملل متحد نسبت به لغو تحریم تسلیحاتی علیه جمهوری اسلامی ایران هشدار داد. هوک در پیام ویدئویی که شنبه ۲۷ مهر در توئیتر وزارت خارجه آمریکا منتشر شد، مدعی شد: «یک سال دیگر از امروز تحریم های تسلیحاتی سازمان ملل علیه حکومت ایران به پایان خواهد رسید. بزرگترین دولت حامی تروریست قادر خواهد بود تسلیحات پیشرفته خرید و فروش کند که به مسابقه تسلیحاتی تازه در خاورمیانه منجر خواهد شد.»

او در این پیام به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل اشاره کرد که در سال ۲۰۱۵ میلادی و پس از توافق هسته ای تصویب شد. بر اساس این قطعنامه، جمهوری اسلامی از اکتبر سال آینده مجاز به خرید و فروش سلاح های پیشرفته خواهد بود، مجوزی که به ادعای هوک مغایر با هدف شورای امنیت برای ایجاد صلح و امنیت است.

همچنین از طرف دیگر مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا نیز که به سرزمین‌های اشغالی سفر کرده است، جمعه ۲۶ مهر در اقدامی مشابه نسبت به این موضوع ابراز نگرانی کرد و در صفحه توئیتر خود مدعی شد: «به‌دلیل توافق هسته‌ای ناقص ایران، تحریم تسلیحاتی سازمان ملل در مورد ایران سال آینده پایان می‌یابد. کشورهایی مانند روسیه و چین می‌توانند به ایران تسلیحات پیچیده بفروشند. رژیم ایران نیز آزاد خواهد بود تا سلاح‌های پیچیده به هرکسی بفروشد. این مسئله رقابت تسلیحاتی جدیدی را در خاورمیانه آغاز می‌کند». وی پیشتر نیز در 24 مردادماه سال جاری در پیامی دیگر در صفحه توییتر خود نوشته بود: «ساعت در حال تیک تاک کردن است، زمان باقی مانده پیش از آنکه تحریم تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران به پایان برسد و ممنوعیت سفر "قاسم سلیمانی" (فرمانده نیروی قدس سپاه) برداشته شود، به پایان نزدیک می‌شود».

ایران رقیب جدید غول‌های فروش سلاح

بازار خرید فروش سلاح یکی از بزرگترین تجارت‌های جهان را تشکیل می دهد. در وع اتجارت سلاح سودآورترین کسب‌وکار در دنیا است. در حال حاضر تجارت تجهیزات نظامی در جهان پررونق است. موسسه تحقیقاتی صلح استکهلم یا "سپری" گزارش داده است که تجارت جهانی اسلحه از سال ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ در مقایسه با سال های ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۳ رشد ۷.۸ درصدی داشته است. دلیل این امر بیشتر از همه صدور تسلیحات نظامی به خاورمیانه، آسیا و اقیانوسیه است.

بزرگترین صادرکنندگان اسلحه به ترتیب ایالات متحده امریکا، روسیه، فرانسه، آلمان و چین بوده اند. این پنج کشور با هم مجموعاَ ۷۵ درصد تمام صادرات بین المللی اسلحه را طی پنج سال گذشته به عهده داشته اند. صادرات اسلحه ایالات متحده به تنهایی ۳۶ درصد از تجارت اسلحه در جهان را تشکیل می دهد.

ایران نیز در دهه های پس از انقلاب اسلامی و بواسطه تحریم های تسلیحاتی غرب با توجه به درگیر شدن در جنگ تحمیلی و نیاز به رفع نیامندی ها به سراغ کسب خودکفایی در این عرصه حرکت کرده و در این مسیر موفقیت های چشمگیری به دست آورده است. بر همین اساس می توان گفت یکی از اصلی ترین دلایل نگرانی مقامات آمریکایی از رفع تحریم های تسلیحاتی، ورود ایران به جرگه فروشندگان سلاح در جهان می باشد.

در این رابطه حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران روز 10 مرداد گفت، اگر ایران یک سال دیگر در برجام بماند، تحریم‌های تسلیحاتی برداشته می‌شوند و ایران وارد تجارت جهانی سلاح می‌شود. او خاطرنشان کرد،مقدمات این مسیر نیز آماده شده است.

همچنین در اظهار نظری دیگر حسین دهقان، وزیر دفاع سابق ایران در خرداد سال ۹۵، در مراسم رونمایی از خطوط تولید موشک و راکت گفت:« تقاضا برای خرید سلاح از ایران زیاد است و محصولات نظامی ایران ظرفیت صادرات به بازارهای خارجی را دارند».

جمهوری اسلامی علاوه بر صنایع موشکی و پهبادی که در کانون توجهات جهانی از پیشرفت های نظامی ایران قرار دارند، در ساخت انواع مختلف جنگ افزارها شامل هواپیمای جنگی، هلی‌کوپتر، سامانه های پدافند موشکی، سامانه‌های الکترونیکی، تانک، راکت، بمب، تفنگ، خودروهای زرهی، زیردریایی و… فعالیت می‌کند و در بسیاری از این موارد محصولات ایرانی در مقیاس رقابت با تسلیحاتی خارجی می باشد.

فرماندهان نظامی ایران در دهه گذشته بارها اعلام کرده‌اند که ایران در تولید انواع سلاح و تجهیزات نظامی به خودکفایی رسیده و ایران این موضوع را با برگزاری مانورهای نظامی متعدد به نمایش گذاشته است. البته این واقعیت به اعتراف ناظران بین المللی نیز رسیده است چنانکه «یوزی رابین» پدر موشکی رژیم صهیونیستی نیز به تازگی به وبگاه «تایمز اسرائیل» گفت که ایران با ساخت کیت‌های جدید موشکی اقدام منحصر به فردی انجام داده که تاکنون در هیچ کشور دیگری مشاهده نشده است. حرکت به سمت طراحی بومی نشانگر اعتماد به نفس ایرانی‌هاست. همچنین روزنامه والستریت ژورنال هفته گذشته در مقاله ای از وحشت آمریکا نسبت به توان موشکی ایران خبر داد.

علاوه بر توان موشکی و پهبادی بسیار پیشرفته ایران که برای مشتریان بین المللی سلاح جذاب هستند می توان از توان ایران در ساخت سامانه های ضد موشکی پیشرفته نیز یاد کرد. ایران هم اکنون با ساخت سامانه باور 373 که به گفته کارشناسان قابلیت هایی بیش از اس 300 روسی و پاتریوت آمریکا را دارا بوده یک رقیب قدرتمند برای سازندگان این سلاح‌های گرانقیمت خواهد بود. منهدم کردن هواپیمای جاسوسی فوق پیشرفته گلوبال هاوک آمریکایی و همچنین توان هک و به زمین نشاندن سالم پهبادهای آمریکایی و سپس رمزگشایی از اطلاعات آنها بخشی از توانمندی نظامی ایرانی را به رخ جهانیان کشانیده است.

سوختن کارت‌های تهدید نمایشی

در بعدی دیگر از دلایل نگرانی مقامات آمریکایی از پایان تحریم تسلیحاتی ایران می توان به اجازه یافتن تهران برای بازسازی نیروی هوایی با خرید هواپیماهای پیشرفته اشاره کرد. بدنه نیروی هوایی ارتش ایران را عمدتاً هواپیماهای خریداری شده پیش از انقلاب تشکیل می دهد. در واقع حدود 4 دهه است که نیروهای ایران در حال تلاش برای حفظ ناوگان مسن تجهیزات ساخت آمریکایی هستند که در دوران سلطنت شاه سابق ایران به دست آورده بودند.

شاید یکی از دلایل اصلی تمرکز ایران بر صنایع موشکی طی دهه های گذشته به مسأله محدودیت‌های گسترده در بروزرسانی نیروی هوایی مربوط باشد. امیر سرتیپ عبدالکریم بنی‌طرفی رئیس سازمان صنایع هوایی نیروهای مسلح 8 شهریور موضوع پیشنهادهای روسیه و چین برای فروش جنگنده به ایران را تأیید کرد گفت: کشورهای مختلفی به ما پیشنهاد می‌دهند و درباره آن بحث و مذاکره هم صورت می‌گیرد، اما همه اینها منوط به آن است که تاریخ پایان تحریم‌های تسلیحاتی فرا برسد.

با این حال اکنون ایران خود به جرگه کشورهای تولید کننده جنگنده وارد شده و طبیعتاً با برداشته شدن تحریم ها علاوه بر امکان خرید، شرایط همکاری های نظامی در زمینه ساخت جنگنده های پیشرفته در داخل کشور نیز فراهم خواهد شد.

این امر به طور حتم توان بازدارندگی ایران را در مقابل دشمنان بویژه ایالات متحده افزایش می دهد و موجب می‌شود تا کارت‌های نمایشی و بی‌تأثیر تهدید نظامی ایران، بیش از پیش بی اهمیت جلوه کند.